*
De chronische arsenicumvergiftiging & Napoleons doodsoorza(a)k(en) – Sint-Helena, oktober 1815-mei 1821
*
Het onderzoek tijdens de periode 1955/1960 – 1999, door Sten Forshufvud, Hamilton Smith, Anders Wassén en Ben Weider. In 1995 werd er namens Ben Weider ook een studie verricht door Roger M. Martz (FBI):
Een interview met Ben Weider, mei 1982:
https://www.dailymotion.com/video/x7r1ox (Radio Canada)
Gesprek met Ben Weider, september 1994:
https://www.youtube.com/watch?v=T9YdPaVpB7M (Le Point & Radio Canada)
https://ici.radio-canada.ca/info/videos/1-7861663/point-27-septembre-1994 (idem)
Documentaire (1999) over het onderzoek van Sten Forshufvud. Met bijdragen van zijn vrouw Ulla Forshufvud, Ben Weider en David Hapgood (die mee schreef aan het boek The murder of Napoleon, 1982). Daarnaast zijn er ook tussenkomsten van David Markham (de opvolger van Ben Weider aan het hoofd van de International Napoleonic Society/Société Napoléonienne Internationale), Tim Pickles en Dana Lombardy. In het bijzonder de eerste onderzoeken naar de vergiftiging van Napoleon komen aan bod, deze werden verricht vanaf 1960 door Hamilton Smith, die verbonden was aan de afdeling forensische geneeskunde van de universiteit van Glasgow (Schotland, Verenigd Koninkrijk). Bij het onderzoek van Smith was ook het Harwell Atomic Research Center nabij Londen betrokken, dat had meegewerkt aan de ontwikkeling van de Britse nucleaire wapens. Hamilton Smith en Sten Forshufvud toonden voor de eerste keer wetenschappelijk aan dat er – fluctuerend doorheen de tijd – abnormaal hoge concentraties arsenicum aanwezig waren in de haren van Napoleon Bonaparte, tijdens de laatste jaren van diens leven op het eiland Sint-Helena:
https://www.dailymotion.com/video/x3kobls (documentaire)
*
De verschillende onderzoeken die werden uitgevoerd in de periode 1999-2001, in 2003 en 2005. Door Pascal Kintz, Robert Wennig, Ben Weider en Jean-Claude Damamme:
Video’s (interviews) met Ben Weider in het kader van de onderzoeken naar de oorzaak van het overlijden van Napoleon Bonaparte op Sint-Helena (5 mei 1821), die werden uitgevoerd in de periode 1999-2001 door onder meer de forensische toxicoloog Pascal Kintz (Frankrijk, Straatsburg):
http://www.napoleonicsociety.com/french/Accueil_videos_Eng.htm (Engels)
http://www.napoleonicsociety.com/french/Accueil_videos.htm (Frans)
https://www.youtube.com/watch?v=M5uOSNDh_y8 (AP Archive, 1999)
De onderzoeksresultaten verkregen in 2003 en 2005 ( door Pacal Kintz, Robert Wennig, Ben Weider & Jean-Claude Damamme):
Verslag (video) van de presentatie van het meest recente onderzoek verricht door Pascal Kintz, in juni 2005. Het betrof hier de vaststelling van de precieze chemische eigenschappen van het (anorganische of minerale) arsenicum dat in de haren van Napoleon werd aangetroffen. Dit sluit een hele reeks mogelijke bronnen voor de herkomst van het bewuste gif uit, bronnen die eerder (en ook daarna nog hardnekkig) vaak werden (en worden) aangehaald om de aanwezigheid van het arsenicum te verklaren. Eerder in 2003, had Pascal Kintz samen met Robert Wennig (Groothertdogdom Luxemburg, Luxemburg) ontdekt dat het gif (arsenicum) zich in de kern (medulla) van de Napoleons haren bevond. Daar kan het vergif enkel terechtgekomen zijn via de bloedbaan en dus – aldus Kintz en Wennig – moet het gif het lichaam binnengekomen zijn via het spijsverteringskanaal (voedsel en drank, waarschijnlijk via Napoleons persoonlijke wijn). In deze video zijn naast Pascal Kintz ook Jean Defranceschi, Michel Franceschi en Jean-Claude Damamme te zien:
* * * https://www.youtube.com/watch?v=DuSioIg7Hi0 * * * (Hét onderzoek & resultaten, 2005.)
*
Het onderzoek na 2005:
Een programma – “les détectives de l’histoire” – van France Télévisions (France5), uitgezonden tijdens het najaar van 2007. Het onderzoek van Sten Forshufvud en Ben Weider wordt belicht met onder meer het FBI-onderzoek dat werd verricht in 1995. Pascal Kintz krijgt eveneens tamelijk uitgebreid de kans om zijn onderzoek (2001, 2003 en 2005) uit de doeken te doen. Dit laatste in tegenstelling tot wat het geval was in het programma “secrets d’histoire” dat enkele maanden eerder werd uitgezonden op de televisiezender France2. Men laat in het programma van de onderstaande link wel Jean Tulard een soort van eindoordeel vellen, hetgeen niet tot dezelfde conclusies leidt als deze van Forshufvud en Weider. Echter, dit programma benaderd het werk van deze laatsten én dus ook het onderzoek van Pascal Kintz toch een stuk grondiger dan wat men de laatste decennia op de Franse televisie – helaas – veelal te zien kreeg:
https://www.youtube.com/watch?v=2nIWsDQf7ug (documentaire)
Twee tussenkomsten tijdens een colloquium georganiseerd door de Fondation Napoléon in september 2021, naar aanleiding van het feit dat er in mei van dat jaar reeds tweehonderd jaren waren verstreken sinds het overlijden van Napoleon Bonaparte. De eerste uiteenzetting wordt verzorgd door Pierre Branda en de tweede door Alain Goldcher, deze laatste wijt het overlijden van Napoleon aan bloedarmoede (door aanhoudende inwendige bloedingen) en niet aan maagkanker:
, https://www.youtube.com/watch?v=JBJPYKIf174 (Pierre Branda)
https://www.youtube.com/watch?v=waVUnbPtqBM (Alain Goldcher1)
Interview2 met wetsdokter Philippe Boxho (Luik/Liège, België), 2024. Hij spreekt onder meer over Napoleon en het onderzoek van Pascal Kintz:
https://www.youtube.com/watch?v=uSfpoSdD1Qw (Philippe Boxho3)
Philippe Charlier deed in 2024 onderzoek naar het overlijden van Napoleon. In het verleden onderzocht hij reeds de doodsoorzaak(en) van andere historische figuren (bv. https://www.youtube.com/watch?v=r9_u8MNl1rM&t=4076s&pp=ygUacGhpbGlwcGUgY2hhcmxpZXIgbmFwb2xlb24%3D, Académie royale de Belgique). In het kader van deze studie werd er ook archeologisch onderzoek verricht op het eiland Sint-Helena. Philippe Charlier gaat er ook niet van uit dat Napoleon aan (maag)kanker leed. Onder meer de afwezigheid van uitzaaiingen in de lever, de longen en de lymfeklieren wijzen hierop. Ben Weider en Sten Forshufvud stelden dit decennia geleden reeds, net als (oncoloog) Lucien Israël. Elders op deze pagina wordt de afwezigheid van een (maag)kanker eveneens onderschreven door o.a. Pascal Kintz, Alain Goldcher, Gérard Lucotte en Philippe Bornet. Charlier vond onder meer sporen van lood en arsenicum in de badkuip van Napoleon op Sint-Helena. Bij onderzoek naar het afval (bv. in de latrine) werden geen sporen van arsenicum gevonden. Charlier wijdt de goede bewaartoestand van Napoleons lichaam in 1840 – negentien jaar na diens overlijden – onder meer aan de aanwezigheid van arsenicum in het lichaam, net zoals Weider en Forshufvud [G. Lucotte en P. Bornet – zie verder -, doen dat niet]. Philippe Charlier wijdt de aanwezigheid van arsenicum echter aan het behangpapier, iets dat door het onderzoek in 2005, verricht door Pascal Kintz, reeds werd weerlegd als mogelijke bron voor de herkomst van het gif. Pascal Kintz vertelt dit ook in de documentaire uit 2007 die men hoger op deze pagina kan terugvinden. Charlier verwijst verder naar een maagzweer, een maagperforatie en inwendige bloedingen. Naar deze laatste twee verwijst ook Alain Goldcher. De maagperforatie leidde echter niet tot de dood van Napoleon, daar deze – hetgeen niet ongebruikelijk is – werd “gedicht” door Napoleons lever. Tenslotte dicht Philippe Charlier ook een oorzakelijke rol (in het overlijden) toe aan de kalomel/calomel (kwikchloride) die Napoleon tijdens zijn laatste dagen kreeg toegediend. Dit deden Weider en Forshufvud ook. Bij hen was dit wel onderdeel van een uitgebreider verhaal, waarbij de langdurige toediening van arsenicum aan Napoleon de Keizer diende te verzwakken en vervolgens een combinatie van enkele producten, waaronder de kalomel, hem de genadeslag moest toedienen. Wat vroeger een niet ongebruikelijke modus operandus was onder gifmoordernaars [hier de graaf de Montholon?]:
https://www.europe1.fr/emissions/lete-dau-coeur-de-lhistoire/au-coeur-de-lhistoire-week-end-napoleon-bonaparte-au-siege-de-toulon-la-naissance-dun-stratege-4279539 (Radio Europe 14, met Virginie Girod)
In 2024 verscheen eveneens een boek5 geschreven door Philippe Bornet en Gérard Lucotte. Ze behandelen onder andere de doodsoorzaak van Napoleon. Zij gaan ook niet uit van (maag)kanker en stellen – net als Sten Forshufvud en Ben Weider – de goede staat van bewaring van Napoleons lichaam vast bij het openen van diens tombe (en de verschillende kisten) op Sint-Helena, in 1840. Forshufvud en Weider schrijven dit toe aan arsenicum, wat Bornet en Lucotte niet doen. Deze laatsten onderschrijven de arsenicumvergiftiging niet. Ze spraken o.a. bij TV Libertés6, Radio Athéna, Omerta, Tocsin en Radio Courtoisie [links in de voetnoot]. In het verleden was Bornet naar aanleiding van andere boeken over Napoleon onder meer te gast bij Radio Notre-Dame7. Zie ook in de voetnoten voor enkele bedenkingen [ ] bij wat Bornet en Lucotte schrijven over de arsenicumvergiftiging.

*
- https://www.napoleon.org/histoire-des-2-empires/articles/une-chronique-du-dr-alain-goldcher-ne-parlons-plus-du-cancer-de-napoleon/ [Alain Goldcher, 2025 – Napoleon leed niet aan (maag)kanker.] ↩︎
- Interview met LEGEND: https://www.youtube.com/watch?v=uSfpoSdD1Qw. ↩︎
- Philippe Boxho en de Lijkwade van Turijn / Jezus Christus: https://www.youtube.com/watch?v=voG4Z677BEk, https://www.youtube.com/watch?v=6PsppYOqcPs&t=97s en https://www.youtube.com/watch?v=CPi5hJAI4n4&t=17s. Philippe Boxho over de relieken van Saint-Lambert (Sint-Lambertus) van Luik (Liège): https://www.youtube.com/watch?v=EJAhKJlTLp0&t=7s en https://www.youtube.com/watch?v=cJXumY2NlSw. ↩︎
- https://www.europe1.fr/ ↩︎
- Een uittreksel uit de Engelse vertaling van het boek: “One example: Napoleon’s hair is unquestionably rich in arsenic. Work carried out by Dr. Pascal Kintz of the Strasbourg Medical Institute in 2001 [= het 1ste onderzoek door P. Kintz.], at the request of Ben Weider, established that the arsenic in Napoleon’s hair was of mineral origin [Dit werd pas vastgesteld in het onderzoek dat werd uitgevoerd in 2005, het 3de verricht door Kintz.] and present in the hair medulla [Dit werd dan weer ontdekt tijdens het tweede onderzoek, uitgevoerd in 2003 door Pascal Kintz in samenwerking met Robert Wennig.], i.e. it had entered the bloodstream as a result of general intoxication. This would indicate either chronic intoxication or poisoning. If there was poisoning, the historian is lost in conjecture about the origin of the arsenic: did it come from wallpaper [Nee, de resultaten uit 2005 sluiten die bron uit.], paint [Ook deze oorsprong van het gif werd weerlegd door het 3de onderzoek, in 2005.], rat poison [JA, het ging om die “vorm” van arsenicum. 2005]?…If poisoning has occurred, then the identification of the culprit [De graaf de Montholon? De Britse militaire historicus David Chandler achtte dit bijvoorbeeld waarschijnlijk.], the motive for the poisoning [Bijvoorbeeld: een terugkeer van Napoleon naar Frankrijk verhinderen. Napoleon was reeds een keer teruggekeerd van het (Italiaanse) eiland Elba in 1815 – “Les Cent Jours”.], and admissible prosecution evidence are missing [?]. Historians, swaying between these two impossible [?] hypotheses, conclude only with some bad humor that the poisoning thesis is incoherent [?]. Science now makes it possible to determine the precise location of this arsenic [Dat deden de onderzoeken die verricht werden in 2003 en 2005 ook al.] using an electron microscope, which completely changes the interpretation given to its presence up to now.” De tekst tussen [ ] werd toegevoegd door Tim Van Dyck. ↩︎
- Gérard Lucotte en Philippe Bornet: https://www.youtube.com/watch?v=RPqBik39-Ks (TV Libertés), https://www.youtube.com/watch?v=BQfcH15I3yc (Radio Athéna), https://www.youtube.com/watch?v=1hyKHuJv56I (Omerta) en https://www.youtube.com/watch?v=fKWHTlnHqMs (Tocsin). ↩︎
- Radio Notre-Dame: https://radionotredame.net/. ↩︎